Gretchen Tietjen - Giáo sư thần kinh học và Monita Karmakar - Nghiên cứu sinh Giáo dục sức khỏe tại trường đại học Toledo (Hoa Kỳ) vừa đăng tải một bài viết trên trang mạng The Conversation về chứng đau nửa đầu mà người trưởng thành thường mắc phải liên quan đến tình trạng bị lạm dụng tình cảm ở thời thơ ấu.
Hai chuyên gia này đặt vấn đề “nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng bệnh đau nửa đầu khi trưởng thành có liên kết với việc bị lạm dụng tình cảm khi còn bé. Vậy thì mối liên kết ấy mạnh như thế nào? Tại sao việc bị lạm dụng tình cảm trong thời kỳ thơ ấu lại dẫn đến một vấn đề vật lý như chứng đau nửa đầu khi trưởng thành?”.
Tác giả bài viết nói ngược đãi trẻ em bao gồm cả lạm dụng tình cảm.
“Lạm dụng tình cảm”
Tác giả đã dẫn định nghĩa từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (The Centers for Disease Control and Prevention) về hành vi ngược đãi trẻ em nhằm giúp cộng đồng có nhìn nhận rõ ràng hơn.
Theo đó, “bất kỳ hành vi ủy thác hoặc bỏ bê của cha mẹ hoặc người giam hộ dẫn đến những hậu quả nguy hại, hoặc tiềm ẩn nguy hiểm, hoặc đe dọa gây tổn hại cho một đứa trẻ” đều được xem là hành vi ngược đãi.
Khái niệm ngược đãi trẻ em, theo tác giả, không chỉ là sự xâm phạm đến thân thể mà còn là sự sao nhãng hay bỏ mặc không chăm sóc, sự lạm dụng tình dục và cả những hành vi gây tổn thương về cảm xúc cho các em.
Tác giả cũng dẫn số liệu thống kê cho thấy có tới 25% - 45% người trưởng thành tại Hoa Kỳ từng trải qua việc bị lạm dụng tình cảm, thể chất hay tình dục trong thời thơ ấu.
“Liên kết mạnh nhất”
Tác giả khẳng định “tất cả các hình thức ngược đãi trẻ em đều được chứng minh có liên quan đến chứng đau nửa đầu khi trưởng thành, song liên kết mạnh nhất và quan trọng nhất là với hình thức lạm dụng tình cảm”. Để minh chứng điều này, hai chuyên gia đã nói rằng “một liên kết đã được tìm thấy ở cả hai nghiên cứu sử dụng đối tượng thử nghiệm là công dân Hoa Kỳ có độ tuổi trung bình từ 50 đến 56 tuổi”.
Chuyên gia cũng nói rằng bị lạm dụng tình cảm thời thơ ấu tạo ra liên kết mạnh và quan trọng nhất với chứng đau nữa đầu ở người trưởng thành.
“Sự liên kết giữa chứng đau nửa đầu với việc bị lạm dụng tình cảm cũng được kiểm tra ở các đối tượng trẻ tuổi hơn, và kết quả cho thấy rằng hơn 50% đối tượng bị lạm dụng tình cảm được chẩn đoán mắc bệnh đau nửa đầu”.
“Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy những đối tượng bị lạm dụng về thể chất, tinh thần và tình dục có nguy cơ bị đau nửa đầu gấp đôi”.
Tác giả gải thích rằng sự lạm dụng có thể gây ra những thay đổi sinh học trong cơ thể, từ đó có thể dẫn đến chứng đau nửa đầu trong cuộc sống sau này.
“Tác dụng phụ của việc chịu ngược đãi thời thơ ấu là phá vỡ sự điều tiết của Trục hồi hãi mã - tuyến yên - tuyến thượng thận (hypothalamic-pituitary-adrenal axis - trục HPA) có nhiệm vụ điều hoà hoạt động sản xuất hormone cortisol - hormone quản lý phản ứng lại stress”.
Theo chuyên gia, có thể hiểu đơn giản là những trải nghiệm của việc bị ngược đãi trong giai đoạn trẻ thơ “có thể phá vỡ khả năng phản ứng lại stress của cơ thể”. Khi đó, Stress không chỉ là một cảm xúc, nó còn là một phản ứng vật lý mà có thể để lại những hậu quả nặng nề cho cơ thể.
Điều trị
Bị ngược đãi trong giai đoạn thơ ấu chỉ là một phần nhỏ trong vô số nguyên nhân gây đau nửa đầu. Tuy nhiên qua nghiên cứu của mình, tác giả này nói rằng “cũng cung cấp thêm một thông tin hữu ích giúp các bác sĩ trong việc chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh đau nửa đầu”.
Giáo sư Gretchen Tietjen và Nghiên cứu sinh Monita Karmakar thống nhất kêu gọi giới bác sĩ "bảo vệ bệnh nhân đau nữa đầu, đặc biệt là phụ nữ".
Theo đó, tác giả cho rằng phương pháp điều trị bằng liệu pháp hành vi nhận thức (cognitive behavioral therapy- CBT), làm thay đổi các phản ứng sinh lý thần kinh đối với stress, đã được chứng minh là phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng đau nửa đầu và cũng mang lại các các hiệu ứng tâm lý chữa trị bệnh nhân bị lạm dụng. Vì vậy CBT có thể đặc biệt thích hợp để chữa trị cho người có cả hai chứng bệnh trên.
Bên cạnh đó, chuyên gia cũng nhắc đến thuốc chống động kinh như Valproate và Topiramate (được FDA phê chuẩn để điều trị chứng đau nửa đầu) có thể giảm những thay đổi biểu sinh do stress gây ra.
“Những bệnh nhân đau nửa đầu có tiền sử bị lạm dụng khi còn bé cũng có nguy cơ cao hơn đối với các bệnh tâm thần như trầm cảm và lo âu, cũng như là các rối loạn về sức khỏe như đau cơ xơ (fibromyalgia) và hội chứng ruột kích thích (irritable bowel syndrome). Điều này có thể ảnh hưởng tới chiến lược điều trị của bác sĩ” – chuyên gia nói thêm.
“Trong các trường hợp bị đau nửa đầu, bác sĩ cần phải đặc biệt chú ý đến những người đã phải chịu sự ngược đãi trong thời thơ ấu, vì họ có nguy cơ là nạn nhân của lạm dụng gia đình và nạn nhân bị bạo lực khi trưởng thành”.
“Đó là lý do tại sao các bác sĩ nên bảo vệ các bệnh nhân đau nửa đầu, đặc biệt là phụ nữ” – hai đồng tác giả bài viết đưa ra khuyến cáo.
